Здраво срце, како ново – ЛУКОТ и неговите 5 квалитети!
Лукот припаѓа на семејството Allium (sativum) заедно со кромидот, празот, власецот итн.
Неговиот богат и специфичен вкус прави да биде еден од најупотребуваните зачини ширум светот и да биде застапен во различни облици и различни рецепти во речиси секоја традиционална кујна, ширум светот.
Во минатото се употребувал како лек за различни состојби, а според повеќе истражувања, денес се смета за еден од најмоќните природни антибиотици.
Луковицата од лукот, која е најчесто користена во исхраната, е поделена на повеќе месести делови наречени чешниња. Чешнињата се користат како семе и за исхрана (свежи или зготвени).
Листовите, стеблото и цветовите (наречени булбили) се исто така јадливи и најчесто се употребуваат додека се сѐ уште незрели и нежни. Единствен дел од лукот кој не се смета за јадлив е кожестата обвивка.
За историјата и значењето на лукот во човековата историја има навистина многу да се зборува, па затоа ќе се задржиме на најзначајните и најинтересните факти за лукот и неговото значење за здравјето на човекот.
1) Лукот е извор на компоненти со моќно лековито дејство и е густо-нутритивна храна
Лукот е најпознат по алицинот, компонента на која се правени бројни истражувања и се утврдени низа на позитивни дејства по здравјето на човекот. Најголеми количества алицин има кога лукот е сосем свеж, а потоа тие постепено опаѓаат, бидејќи алицинот е нестабилна компонента.
Други компоненти исто така сулфурни компоненти со утврдени лековити дејства се: диалил дисулфид и s-алил цистеин.
Ваквите сулфурни компоненти преку дигестијата влегуваат во крвотокот, од каде стигнуваат до различните ткива и клетки и имаат одредени специфични биолошки ефекти.
Лукот има малку калории, но доста микронутриенти, како витамин Ц, витамин Б6, Б5, манган, цинк, фосфор, калциум, калиум, селен. Покрај тоа, во 100 грама лук се содржат 6,5g протеини, 2,1g растителни влакна и сосем мало количество маснотии.
2) Здраво срце
Диалил трисулфид е компонента на лукот која може да се користи за третман на затајување на срцето. Всушност, хидроген сулфидниот гас се покажал како заштитувачки во однос на оштетување на срцето, но воведувањето на овој гас како терапија и не е баш физички изводливо. Затоа научниците се фокусирале на диалил трисулфидот, кој може да даде сличен резултат.
Анималните студии покажуваат дека за време на опоравувањето од срцевиот удар, глувчињата на кои им било давано диалил трисулфид, имале помали оштетувања во однос на другите за дури 61%.
Друга студија, објавена во Journal of Agricultural and Food Chemistry покажува дека маслото од лукот може да помогне во заштитата на пациентите од кардиомиопатија, прва причина за смртност кај пациентите со дијабет.
Тоа е всушност хронична болест на срцевиот мускул при која доаѓа до негови абнормални задебелувања, зголемувања и стврднувања.
Една студија која доаѓа од Универзитетот во Анкара, Турција, а е објавена во престижно медицинско списание, вели дека суплементирањето со екстракт од лук во времетраење од 4 месеци помогнало за:
◦ значително подобрување во вкупниот липиден профил на волонтерите◦ зголемuвање на антиоксидативниот потенцијал на крвта и
◦ намалување на високиот крвен притисок
Сите, важни фактори за кардиоваскуларното здравје.
Дополнително на ова, постојат голем број студии со слични резултати.
3) Позитивно дејство кај остеоартритисот
Една студија од Велика Британија ни дава податоци според кои јадењето на зеленчуците од семејството Allium, во кое спаѓа и лукот, може да ги намали нивоата на остеоартритисот кај жените.
Истражувачите од оваа студија не само што тврдат дека ова е можно, туку велат и дека е многу веројатно дека во иднина ќе можат да се изолираат одредени компоненти од лукот кои би служеле како третман за остероартритот.
Друга долгорочна студија со над 1000 испитанички, близначки, вели дека редовното јадење зеленчук, особено од семејството Allium, резултира со намалени симптоми на раниот остеоартрит на колковите.
4) Лукот содржи антиоксиданти кои можат да помогнат во превенцијата на Алцхајмеровото заболување и деменцијата
Оксидативниот стрес предизвикан од слободните радикали значително придонесува за процесот на стареење.
Антиоксидативниот состав на лукот има навистина моќно дејство против овој оксидативен стрес и го помага природниот одбранбен механизам на телото од предизвиканите оштетувања.
Поголемите дози на лук, во низа на студии се покажале како поттикнувачки за антиоксидативните ензими кај луѓето, а исто така забележително го намалувале оксидативниот стрес кај луѓето со хипертензија.
Комбинацијата од намалувањето на холестеролот и високиот крвен притисок, но и силниот антиоксидативен состав, не само што придонесуваат за здраво срце, туку и за мозочните заболувања кои најчесто доаѓаат со стареењето, како деменција и Алцхајмерово заболување.
5) Лукот ја помага борбата на телото со инфективните микроорганизми, вклучително и сезонските грипови
Суплементирањето со лук е познато по имуностимулирачкото дејство.
Големо истражување кое било вршено во текот на 12 недели, утврдило дека секојдневното суплементирање со лук го намалува бројот на настинки за дури 63% во однос на плацебо, контролните суплементи.