На кого Ердоган му порача: „Можеби ќе дојдеме ненадејно една ноќ“?

Турскиот претседател Реџеп Таjип Ердоган испрати многу остра порака до Грција во својот говор одржан во провинцијата Самсун по повод Саемот за технологија и вселенска индустрија (Текнофест), организиран од неговиот зет Селџук Бајрактар, програмер и производител на дронови.

Жестокоста на овие пораки беше дочекана со големо изненадување и загриженост и во Европа и во Грција. Во својот говор Ердоган отворено изјави дека нема да се двоуми да воведе какви било санкции против Грција доколку таа ги премине границите.

Овие изјави беа третирани како отворено предупредување и закана, бидејќи беа изразени во форма на фраза која има историска конотација, а гласи: „Можеби ќе дојдеме ненадејно една ноќ“, која тој ја употреби во својот говор.

Тоа се зборови од турска песна, често емитувана во медиумите пред војната со цел да се испрати порака и предупредување до грчката страна дека Турција не се шегувала пред воената операција на Кипар во 1974 година.

Грчката и римската страна тврделе дека овие зборови се празни и не ја земале предвид можноста Турција да направи сериозен чекор. Во 1974 година, кога Турција одлучи да изврши операција на Кипар, кога турските муслимани во Северен Кипар беа спасени од грчкиот прогон, оваа песна повторно беше емитувана на радио.

Поради тоа оваа реченица има свое место и значење, особено во турско-грчките односи, а нејзините конотации може да се сметаат за многу лоши кога се работи за грчката страна.

Ердоган ја употреби истата реченица како предупредување против Курдистанската работничка партија и партијата Демократски сојуз, кои неодамна ѝ се заканија на Турција на сириска територија. И го направи тоа што го кажа.

Турските војници ненадејно влегоа на сириска територија три пати во една ноќ. Не само што ѝ нанесоа големи загуби на терористичката организација, туку воспоставија и безбедни зони за Сиријците каде што нема тероризам.

Затоа, кога Турција ја користи оваа реченица, гледаме дека таквите постапки доволно кажуваат дека тоа веќе не е шега, и дека застрашувачката моќ на цитирање на оваа песна прераснува во вистинска закана.

Токму затоа грчките медиуми со голема паника и загриженост ги дочекаа овие зборови; почнаа да ја обвинуваат Турција за агресија како нападот веќе да бил извршен, жалејќи се од Турција во Европската Унија и НАТО.

Сепак, Ердоган не ги кажа овие зборови одеднаш само за да води експанзионистичка политика, туку поради повторените грешки на Грција. Вознемирувањето на турските воени авиони од страна на грчката авијација, а потоа и од системот С-300, доведе до зголемување на нивото на тензија во турско-грчките односи во нова фаза.

Искористување на Грција

Претседателот Ердоган, кој ја предупреди Атина со зборовите: „Престанете да ги вооружувате островите, не се шегувам“, за време на воените вежби „Ефес 2022“ што се одржаа во Измир во јуни; испрати појасна и поостра порака по овие последни вознемирувања.

Прашањето секако е поврзано со грчките обиди за „вооружување“, кои се неспоиви со договорите за островите, бидејќи условот беше тие острови кои лежат до Турција и ѝ беа дадени на Грција, да бидат невооружени.

Но, Грција не само што инсталира опасно оружје на овие острови, кои се многу блиску до Турција, туку и одвреме-навреме прави сериозни прекршувања на Турција.

Всушност, сите добро знаат дека таквиот пркос на Турција не се должи на грчката сила и храброст, туку поради фактот што има други актери кои сакаат да ја искористат Грција како „држава-прокси“ против Турција, како што е водење посредувани војни преку терористички организации.

Грција, исто така, игра посредничка улога, во замена за одредена компензација во процесот, можеби поради економските проблеми со кои се соочува; поради што Турција го проценува ова прашање во таа насока.

Како две земји кои ја користат Грција како посредник, и САД и Франција имаат свои причини за овие провокации. Како прво, Франција не е задоволна од тоа што Турција добива моќ во Либија и Африка, а двете страни неодамна доживеаја многу проблеми, сметајќи дека Турција е причината за тоа.

Сериозните тензии што ескалираа во конфликт во Либија минатата недела и однесоа животи на повеќе од 30 луѓе, се случија меѓу групи кои работеа заедно против силите на Хафтар, а Франција стои зад оваа акција.

Да се зауздаат симпатиите кон Турција

Администрацијата на Макрон никогаш не го криела својот гнев поради активностите на Турција во Либија и нејзиното зајакнување низ Африка. Затоа, можеби турско-грчката војна (еден од најбрзите начини да се зауздаат симпатиите кон Турција и Ердоган кои се шират низ африканскиот континент) ќе им служи на интересите на Франција во Африка и воопшто на други места.

Макрон пред извесно време изјави и дека континуираната комуникација на Турција со Русија (како единствена земја од НАТО која не ги прекинала односите со Русија) е против интересите на Франција, додека во таа фаза францускиот претседател не ја криеше намерата да ја изолира Турција од западниот блок.

Исто така, не е тајна дека САД се сериозно вознемирени од независните чекори на Турција во надворешната политика. Америка оваа ситуација ја толкува како Турција да излезе од контрола, поради што се смета дека турско-грчката војна, според нив, е начин да се заузда Турција.

Својата порака до силите Ердоган во овој контекст ја упати кога рече: „Грција не е наш соговорник“, додека држеше говор по повод годишнината од војната за независност на Турција против Грција, која се случи пред 103 години.

Притоа, тој побара не само Грција, туку и силите кои стоеја зад Грција во тоа време да ја разберат пораката во настаните што се случија пред 103 години, како и денес.

Историјата се повторува повторно. Пред 103 години Грција се судри со Турција, иако таа не беше сила што може да се сфати сериозно во однос на Отоманската империја, а истото го прави и денес. Лекцијата што ќе ја научи нема да се разликува од она што го научи во историјата.