ЗОШТО МАЖИТЕ ПОВЕЌЕ УМИРААТ ОД КОВИД-19?

Мажите, жените и децата се подеднакво често заразени со новиот вирус на корона. Но, честопати мажите се разболуваат потешко од Ковид-19 и почесто умираат. Жените и децата се помалку изложени на ризик.

Од почетокот на пандемијата, постојат претпоставки зошто мажите страдаат повеќе од инфекција со коронавирус: тие се грижат помалку за своето здравје, пушат повеќе и почесто јадат нездраво. Животниот стил на постарите генерации е особено нездрав. Општо, се претпоставува дека мажите подоцна одат на лекар.

Податоците од иницијативата за истражување на Глобал Хелт 50/50 од над дваесет земји потврдуваат дека жените се често заразени како и мажите. Но, мажите обично потешко заболуваат од Ковид-19 и умираат почесто од инфекцијата. Кога станува збор за стапката на смртност кај жените, таа е една, а за мажите две третини.

Ова секако има врска со раните болести. На пример, мажите имаат поголема веројатност да имаат проблеми со кардиоваскуларни заболувања, од кои поверојатно е да умрат отколку жените.

Старосната структура е пресудна: според податоците на германскиот Институт Роберт Кох (РКИ), мажите на возраст меѓу 70 и 79 години умираат двојно повеќе од жените. Дури по таа возраст, врската почнува да се изедначува, а потоа повторно се дивергира во возрасната група од 90 до 99 години.

Причината за ова може да биде значително поголем број на постари жени од мажите. РКИ не објаснува зошто има толку многу разлики кога станува збор за полот.

ACE2 рецепторот како главен премин?

Рецепторот ACE2 може да игра важна улога, бидејќи тоа е еден вид премин за заболувањата Ковид-19, САРС и МЕРС, кои се последици од вирусот на корона. Мажите се исто така повеќе погодени кога станува збор за МЕРС, вели Бернхард Цвислер, директор на клиниката за анестезиологија на универзитетската клиника ЛМУ во Минхен.

Според студијата објавена од Универзитетскиот медицински центар во Гронинген, концентрацијата на ACE2 рецептори е поголема кај мажите. Научниците ја забележале оваа полова разлика, испитувајќи ја можната врска помеѓу рецепторот ACE2 и хроничната срцева слабост.

Бернхард Цвислер вели дека во моментов се испитува дали внесот на АCЕ инхибитори, што го намалува крвниот притисок, доведува до клетките што градат рецептори ACE2, што доведува до поголем ризик од инфекции. Тоа е сосема можно, но сè уште не е докажано.

Дали жените ги штити естрогенот и посилниот имунолошки систем?

Женскиот имунолошки систем е поотпорен од машкиот имунолошки систем. Ова првенствено се должи на женскиот полов хормон естроген, кој го стимулира имунолошкиот систем и делува побрзо и поефикасно против патогени. Машкиот тестостерон, од друга страна, ја кочи способноста на телото да се одбрани.

Дека имунолошкиот систем на жените генерално реагира побрзо и подобро на вирусни инфекции, според виролозите, може да се види во примерот на други вирусни заболувања, како што се грип или обична настинка.

Сепак, жените страдаат повеќе од автоимуни заболувања, во кои имунолошкиот систем прекумерно реагира и ги напаѓа сопствените клетки – што е можна компликација кога станува збор за Ковид 19.

Покрај тоа, постојат „генетски причини“ кои имаат поголемо влијание врз жените, вели молекуларен вирусолог Томас Пичман во интервју за ДВ. Причината за ова се „одредени гени кои се релевантни за имунолошкиот систем. Гените одговорни за препознавање на патогени, кодирани на Х-хромозомот. Притоа, жените имаат предност затоа што имаат два Х-хромозоми, а мажите само еден.

Посебен случај на Индија

Изненадувачки се студиите од Индија, кои покажуваат дека жените се повеќе изложени на ризик од смрт од Ковид 19 отколку мажите. Стапката на смртност кај заразените жени во таа земја е 3,3 проценти, додека кај мажите е 2,9 проценти. Во возрасната група од 40 до 49 години, 3,2% од заразените жени починале, наспроти 2,1% од мажите. Во возрасната група од 5 до 9 години, само жени умираат. Овој индиски феномен во моментов интензивно се истражува. Можна причина е тоа што има многу повеќе постари жени од мажи во Индија.

Исто така, многу помалку внимание се посветува на здравјето на жените во таа земја. Жените не одат на лекар толку често и почесто се обидуваат да се лекуваат сами. Дури многу подоцна, тие се одлучуваат за тестирање или испитувања.

„Не е јасно колку сето тоа е под влијание на биолошките фактори а колку од социјалните. „Во индиското опкружување, полот може да биде клучен фактор“, изјави СБ Субраманијан, професор по јавно здравје на универзитетот Харвард, за Би-Би-Си.
Дури и за време на епидемијата на шпански грип, во 1918 година, значително повеќе жени отколку мажи умреле во Индија. Жените биле поподложни на инфекции затоа што многу од нив биле недоволно хранети, минувале повеќе време во слабо вентилирани станови со лоша хигиена и повеќе се грижеле за болните.

Зошто децата се помалку ранливи?

Кога станува збор за новиот вирус корона, изненадувачки е што децата не се меѓу најзагрозените во општеството. Кај повеќето деца, симптомите на болеста се благи, и честопати отсутни. Од почетокот на пандемијата, во Германија починаа околу 8.900 луѓе, од кои само тројца се на возраст под осумнаесет години.

За тоа сè уште нема вистинско објаснување. Лекарите претпоставуваат дека вродениот „неспецифичен систем“ работи кај мали деца. Како заштита од првите патогени, мајката веќе ја пренесува својата специфична имунолошка заштита на фетусот, а подоцна и на новороденчето, преку мајчиното млеко.

Оваа вродена имунолошка заштита вклучува, на пример, клетки убијци – тоа се бели крвни клетки, кои ги напаѓаат сите патогени кои продираат низ телото преку мукозната мембрана или кожата.
Оваа „пасивна имунизација“ е честопати доволна додека децата не го развијат својот одбранбен систем. До десетгодишна возраст, децата го развиваат својот специфичен имунолошки систем, кој останува подготвен да учат во текот на животот, кога ќе се појават нови патогени.

Децата не се „разнесувачи на инфекција“

Во секој случај, возрасните поделби во Ковид 19 значително се разликуваат од другите заразни болести, кај кои децата честопати се сметаат за „разнесувачи на инфекција“, затоа што тие брзо го пренесуваат вирусот на целото население.

Тоа не е случај кога станува збор за вирусот корона, покажува истражувањето што е спроведено на барање на владата на сојузната држава Баден-Виртемберг. Тој служи како основа за најбрзо можно враќање во нормалната работа на градинките и училиштата, притоа почитувајќи ги хигиенските стандарди и правилата за далечина.

Сепак, останува нејасно дали заразените деца ја пренесуваат инфекцијата во иста мера како и возрасните. Во многу дискутираната студија, Кристијан Дростен, вирусолог во Клиничкиот центар „Шарит“ во Берлин, покажа дека истиот број на вируси може да се најде во грлото на децата, како кај возрасните. Овој резултат е постигнат во други, меѓународни студии.

Сепак, самото присуство на вируси на дишните патишта сè уште не е доказ дека овие вируси се пренесуваат исто толку брзо. Со оглед на тоа што децата имаат помалку симптоми – така, да речеме, помалку кашлица – може да значи дека тие се заразени, но дека помалку луѓе се заразуваат, се вели во изјавата на педијатри и специјалисти за хигиена од четири медицински здруженија.